GÃœNDEM
Bir Kültür Abidesi Tulumu Konuşturan Adam: Remzi Bekar
Remzi Bekar gerek sanatı ve gerek kişiliğiyle Rize ilinin yetiştirdiği en büyük değerlerden biridir. Bekar; 1937 yılında Rize'nin Hemşin ilçesinin Nurluca (Çanava / Çaneva / Çanova / Saneva / Sanova) Köyü'nde doğdu. 1948 yılında ağabeyinin desteğiyle tulum çalmaya başladı. İlk tulumunu ona ağabeyi yaptırırdı. Henüz on bir yaşında olan Remzi tulumu şişiremedi.
![](resimler/detay/5506.jpg?1732873834)
![](resimler/reklam/300d/27.jpg)
ÇOCUK YAÅžTA TULUM ÇALMAYA BAÅžLADI
1948 ile 54 arası köyünde tulum çaldı, düÄŸünlere eÄŸlencelere renk kattı. Ancak tulum çalmak para kazandıran bir iÅŸ olmadığı için HemÅŸinlilerin kaderi gurbet yolu ona da gözüktü. Erzurum'a HemÅŸinli bir pastanecinin yanına gitti. Orada bir yıl garsonluk yaptıktan sonra yine HemÅŸin'e döndü. Hayali Ä°stanbul'da garsonluk yapmaktı. Ä°stanbul yollarına düÅŸtü. Divan Oteli'nde çalışmaya baÅŸladı. Ä°ngilizce öÄŸrendi, ÅŸefliÄŸe kadar yükseldi.
ASKERLÄ°K DÖNÜM NOKTASI OLDU
Askerlik vakti saati gelince askere alındı. Vatan borcu onun hayatının da dönüm noktası oldu. Tulumu ve kendisinin yolu Ankara Orduevi'ne düÅŸtü. Remzi Bekar o günleri ÅŸöyle anlatıyor : "Askerde Ankara Orduevi'ne düÅŸtüm. Tulumum, hem Ä°stanbul'da otelde hem de Ankara'da askerde yanımda. Orduevi'nde bir gün radyo dinlerken Muzaffer Sarısözen'in anonsuyla irkildim: "Sevgili dinleyiciler, ÅŸimdi de mikrofonlarınızda tulumuyla Pazarlı Mustafa Garip, Abdi horonunu çalıyor" dedi, GaripoÄŸlu Abdi horonunu çalmaya baÅŸladı. Ondan sonra içimden‘Acaba ben radyoda tulum çalabilir miyim' diye düÅŸünmeye baÅŸladım. Bir çalabilsem, bir çalabilsem diye diye askerliÄŸe devam ediyorum. Orduevi'nde garsonluk yapıyorum, TRT Radyosu sanatçıları da Orduevi'ne gelip gidiyor. Bir gün ben, Ankara Radyosu'nda Yurttan Sesleri yöneten Ali Can beye gittim ve 'HemÅŸinliyim, Yurttan Sesler'de tulum çalmak istiyorum' dedim.
TRT’DE TULUM ÇALDI
Büyük cesaret ama o kadar çok tulum çalma hevesim var ki... Nida Tüfekçi, Osman Özdenkçi, Ali Can, Mustafa Geceyatmaz'ın hazır olduÄŸu bir ekip, bir süre sonra beni teste aldı. Büyük ustalar çalışımı fena bulmadılar ama bana GaripoÄŸlu gibi çalmaya baÅŸladığımı ifade ettiler. Ä°lk askerde baÅŸladım ve o zamandan bu zamana kadar TRT'de ve radyoda tulum çalıyorum... Yani, 1964'den bu yana..."
TULUMU ÅžEHRE GETÄ°RDÄ°
Kırk senedir TRT'de ünlü ünsüz tüm sanatçılara tulumuyla eÅŸlik eden Remzi Bekar, kurumda bir türlü kadroya geçememiÅŸ. Kırk senedir, tabir caizse parça başı, iÅŸini yapıyor, parasını alıp çıkıyor: “Hiçbir dönemde bu kurumda tulum kadrosu olmadı maalesef... Daha doÄŸrusu tulumun yeri olmadı. Ben ne yaptıysam o iÅŸte... HemÅŸin'de benden önce, beni cebinden çıkaracak pek çok tulum sanatçısı çıkmıştır. Ancak ben, tulumu ÅŸehre getirdim. Önce Ankara Radyosu'nda, ardından Ä°stanbul Radyosu, TRT'de ve ÅŸehirde tulumu kabul ettirdim. Televizyonda ilk tulum çalan, ilk tulum plağı ve kaseti yapan, sazlarla ilk çalan da benim. Ancak, senelerdir tulum çaldığım kuruma kadroyu maalesef getiremedik. Yani, 1964'den bu yana TRT'de tulum çalarım ama kadrosuz."
TULUMU EVRENSELLEÅžTÄ°RDÄ°
Remzi Bekar, askerden sonra Ä°stanbul'a Ä°stanbul Radyosu'na gelir. Radyoda elinde sertifika ve doldurduÄŸu bir bantla gelir. Kabul edilir ama bir yandan da çalışmalıdır. Divan Oteli'nde tekrar çalışmaya baÅŸlar. Bekar o günleri ÅŸöyle anlatıyor : “Otelde çalışırken tulum üzerine derin düÅŸüncelere daldım. Onu araÅŸtırmak, daha yakından tanımak istedim. Köydeyken bir Ä°ngiliz LaurencePicken gelmiÅŸ benimle söyleÅŸi yapmıştı. Daha sonra Mr.Picken benim adresimi bulup, bana mektup yazdı. Ve tulumla ilgili benden yeni bilgiler istedi. O da 'Folk Musical Instruments Of Turkey' adlı bir kitap yazdı. Ben de ona yeni bilgiler vermek için tulum araÅŸtırmaları yaptım. Zaten onun kitabında da benden çokça bahseder."
NE HEMŞİN TULUMSUZ NE TULUM HEMŞİN’SÄ°Z OLUR
Remzi Bekar, bugüne kadar, 6 plak, 8 tulum kaseti çıkardı Cemile Cevher'den Ä°brahim Can'a pek çok Karadenizli sanatçıya tulum çaldı. Tulumla sanatçıya ilk eÅŸlik eden o. Mustafa TopaloÄŸlu'na 'Al aÅŸağı Vur Düzi' türküsüyle eÅŸlik etti ve bu alanda bir ilkin de sahibi... Tulumu, solo olarak radyoda ilk çalan GaripoÄŸlu, baÄŸlamayla ve diÄŸer sazlarla çalan ise Remzi Bekar’dır. Ona göre, “HemÅŸin olmasaydı tulum olmazdı, tulum olmasaydı HemÅŸin olmazdı”. Remiz Bekar, pastacılık ve garsonluk yaparken de, tulum çalarken de en iyisi olmak istemiÅŸ. Nida Tüfekçi'nin 'tulumu temiz çalan' sanatçı diye tanımladığı Bekar, 1974'den sonra kendini tulum üzerine araÅŸtırmalara vermiÅŸtir. Bekar’ın HemÅŸin Folkloru isimli kitabı 2012 yılında yayımlandı.
Fatih Sultan KAR / Ä°ST.
Henüz yorum yapılmamış.