BÜTÜN YÖNLERİYLE RİZE SPOR TARİHİ

Follow @dusuncemektebi2

Söyleşi: Aytekin AKAY

Söyleşi: Aytekin AKAY

Paha biçilmez bir eser
EÄŸer Ä°stanbul'da Rize ile ilgili aklınıza bilgi, belge düşerse Fatih Sultan Kar ile karşılaÅŸmama­nız mümkün deÄŸil.

Sahaflarda Rize'yle ilgili yırtık bile olsa bir resim görse, kıyamaz, alır. Rize'ye, Rizespor'a tarihin bir döneminde hizmet etmiş kim olursa olsun onun için kutsaldır. Sadece Rize değil, Trabzon hassasiyeti en yukarılarda bir isim.

On beÅŸ yıl önce Rize spor tarihini yazmak için Rize'den yola çıkmış. Ä°lk yazılar, ilk fotoÄŸraflar Ri­ze'de toplanmış. Kar, Ä°stanbul'a Ä°ETT?de görevine baÅŸlayınca proje Ä°stanbul'da tamamlandı. Bütün Yönleriyle Rize Spor Tarihi?ne baÅŸladığında 20'li yaÅŸlarda yeni deli­kanlıydı. Rize yerel medyasında kendini gösterme­ye baÅŸlayan Kar, Ä°stanbul'a geldi, projesini de ya­nında getirdi. Bu süreçte saÄŸlığından ve ailesinden çok zaman çaldı. Rize ve Rizespor paha biçilmez bir esere kavuÅŸtu. Bundan sonrasını kendisinden din­liyoruz. 

Bütün yönleriyle Rize Spor Tarihi isimli kitabınızın içeriÄŸi hakkında bil­gi verir misiniz?

Rize spor tari­hinde daha önce gün ışığına çıkma­mış fotoÄŸraf, belge ve bilgileri içeriyor. 496 sayfadan oluÅŸan kitap, aynı zamanda Çaykur Rizespor Kulübü için de ku­rumsal kimlik özelli­ÄŸi taşıyor. Kitabın ana ekseni futbol üzerine oturmakla birlikte idari ve mali etkinlikleri de içeriyor. Rize de Futbolun BaÅŸlama VuruÅŸu, Amatör Futboldan Ä°zler, Rizespor Kuru­luyor, Profesyonel Lige Ä°lk Adım, SöyleÅŸiler, Ri­zespor'u Yönetenler, Teknik Direktörler ve An­trenörler, Ä°statistikler, Türkiye Kupası, Rizespor?un Ä°lkleri ve Künyesi, GeçmiÅŸ Zaman Olur ki ve Ha­yali Cihan DeÄŸer ana baÅŸlıklarından oluÅŸuyor. SöyleÅŸiler bölümünde Åženol Birol, Hasan Vezir, Lefter, Yakup Kazdal, Recep Ali Ayvaz, Cevat öztürk, Mehmet Salih ÅžamlıoÄŸlu, Musa Dal, Ahmet Åžahin, Koksal Mataracı, Hasan Kemal Yardımcı, Fehmi EkÅŸi, Nuri Akbulut, Lokman Koçan, Kahraman Kartal, Cengiz SanoÄŸlu, Mustafa Zeki RakıcıoÄŸlu, Faruk Nafiz Özak, Ok­tay Çevik, Harun Ä°lik, Osman Nuri ÅŸahin, Hüse­yin HemÅŸinlioÄŸlu, Hakan Tecimer, Hasan Feh­mi DurmuÅŸ, YaÅŸar Elmas, Ergün Kolçak, Ä°smail CoÅŸkun, Ä°smail DemircioÄŸlu, Mehmet Ali Kara­ca, Muharrem Vezir, Mustafa Yılmaz, Ekrem Cengiz, Osman KavrakoÄŸlu, Ömer Akmehmet, Ergün Öztuna, Hüsnü Kürkçü, Cemal AydoÄŸdu, Tuncay Mataracı, Hamit Sadi Saraç ile yaÅŸamları ve Rizespor ile ilgili düşünceleri üzerine yapılan söyleÅŸiler yer alıyor. YiÄŸit namı ile anılır, Rize Esnafspor ve Rize Sporun Yıldızlan baÅŸlıkları altında söyleÅŸilerinde yer aldığı bu bölümde Rizeli BaÅŸbakan Recep Tayyip ErdoÄŸan ve Eski BaÅŸbakan Mesut Yılmaz baÅŸlıkları dikkat çekiyor. BaÅŸbakan Recep Tayyip Erdo­ÄŸan'ın futbol yaÅŸamına bol fotoÄŸraflarla yer verilirken, Eski BaÅŸbakan Mesut Yılmaz'ın farklı bir özelliÄŸi gözler önüne se­riliyor ve 1968 yılında Rizespor muhabir­liÄŸi yaptığı ortaya çıkıyor.



Dokuz bölümden oluşan ansiklopedik kitap kaç yılın ürünü? Ne zamandır bilgi ve belge topluyorsunuz?

Tam on beÅŸ yıl önce, halen yayın hayatını sürdüren Rize Televizyonunda Alaattin Onay'ın hazırladığı Telekulis Programı'nın hazır­lanmasında kendisine yardımcı oluyordum. Sokak röportajları yaparken bulduÄŸum tarihi fotoÄŸraf ve belgeyi biriktirme tutkusu zamanla Rize Spor Ta­rihi kitabı oluÅŸturma fikrine dönüştü. 1998 yılında Rize'den ayrıldım. Ama bu arzum memleket hasretinden olacak daha da depreÅŸti. Kütüphane kü­tüphane, sahaf sahaf Ä°stanbul'u arşınladım. Rize fotoÄŸrafına ulaÅŸmakla birlikte Osmanlı'nın son dö­nemleriyle Cumhuriyetin ilk yıllarına tanıklık eden belgelere ulaÅŸmak sanıldığı kadar kolay ol­madı. Ä°stanbul'da bütün sahafları, müzayedecileri takip ediyor, ilimizin geçmiÅŸine dair izler bulmak için efor sarf ediyorum. Çünkü fotoÄŸraf Rize'de' nem oranın yüksek olması ve hava ÅŸartlarından dolayı elli yıldan daha uzun süre yaÅŸamıyor. Ri­ze'nin rutubetli iklimi yazık ki fotoÄŸrafın ömrünü büyük oranda azaltıyor. Bu nedenle elimdeki arÅŸi­vin ancak yüzde beÅŸini Rize'den temin ettim diye­bilirim. Geriye kalan kısım içinse sahaflar ve kü­Ã§Ã¼k çaplı müzayedecilerin peÅŸinde uzun soluklu bir koÅŸturmaca gerekti. Bu çabayı gün güne büyü­terek sabırla, dikkatle ve özenle sürdürmeye çalış­tım. Bazen bir fotoÄŸrafa ulaÅŸmak için aylar geçme­si gerekti. Ä°stanbul'daki iz sürmelerim sonucu ÅŸeh­rin hiç bilmediÄŸim bölgelerine kadar uzandım. Daha önce görünmemiÅŸ bir belgeye fotoÄŸrafa ulaÅŸmanın mutluluÄŸu hiçbir ÅŸeyle ölçülemez. Ola­ya kendimi öylesine kaptırdım ki saÄŸlık sorunları yaÅŸadım, aile­mi ihmal ettiÄŸim durumlar oluÅŸtu. Bu çalışmayı yaparken amacımı kurumsal arÅŸivi olma­yan, devasa tesislere sahip ol­masına raÄŸmen müzesi bulun­mayan Rizespor için bellek oluÅŸturmak ve bir müze kazan­dırmaktır. Gayretimiz bu kitap­la sınırlı deÄŸildir. Elinde bu ça­lışmaya ışık tutacak, geniÅŸ baskılarına yardımcı olacak nitelik­te bilgi, belge ve doküman bu­lunanların ilgisini bekliyoruz

Kitap yayımlandıktan sonra Rize 'den nasıl tepkiler geldi? Kita­ba ilgi beklediÄŸiniz düzeyde mi?

Beni en büyük hedefim bu kitabı hayata geçir­mekti. Hedefime ulaÅŸtım. Rize'den sayısı telefon teÅŸekkür mesajı alıyoruz. Kitaba ilgi beklediÄŸimin de üstünde oldu.

Bu işin manevi külfetinin karşılığı zaten yok. Ya maddi külfet? Nereden ve nasıl karşılandı?

Çaykur Rizespor "Yönetimince 31 sayı yayımla­dığı Rizespor Resmi Dergisi haksız ve anlaşılmaz biçimde elinden alınan ve daha sonra Rize üzeri­ne kitaplar dergiler yayınlamak üzere Rize Vitrini Ajansı kuran Mustafa Karali ve ortağı Zeki Ko­puz bu çalışmanın mali külfetini üstlenmiÅŸlerdir. Karali bu güzellikle kalmayıp, Rize?de görev yapan bütün basın mensuplarına ve de bir zamanlar Rizespor formasını giymiÅŸ eski futbolculara ücret söz konusu olmaksızın bu çalışmayı hediye etmiÅŸtir. 

Eklemek istediklerin neler var? Kırgınlıkların, te­ÅŸekkürlerini bizimle paylaşır mısın?

Bu çalışmada bana destek olan Ä°rfan Akaslan, Aytekin Akay, Ömer Akmehmet, Turan Ayhan, Recep Ali Ayvaz, Faik BakoÄŸlu, Mustafa Bayrak, Levent Bilgin, Åženol Birol, Osman Can, Nafiz Can, Resul Çelik, Mustafa Demirci, Necati Dili, Hasan Fehmi DurmuÅŸ, Mehmet Kaptan ErbaÅŸ, Yüksel Fener, Göktürk Fırat, Harun Ä°lik, Ä°lyas Gür, Hüseyin HemÅŸinlioÄŸlu, Muhammet Kaçar, Aytekin Kalender, Mehmet Ali Karaca, Vural Kazmaz, Ömer Koç, Muharrem Kürkçü, Hüsnü Kürkçü, Ergün Kolçak, Faruk Nafiz Özak, Birol Peker, Turan Rakıcı, Ä°brahim Åžahin, Ömer Åžan, Turgay Åžeren, Mehmet Tahsin Tansu, Alihan Telatar, Mustafa Topçu, Akif Tuzcu, Ziya Uslu, Or­han Yalınkaya, Naci Yalınkılıç, Mustafa Vezir, Muharrem Vezir ve Hasan Vezir'e teÅŸekkür edi­yorum. Bazı kimselerin "o fotoÄŸraflar zaten bende var", "fotoÄŸraflar babasının malı mı?", ?Benim fotoÄŸrafımı kullandı? gibi basit ve derinlikten uzak sözlerle karşılaÅŸtığım oluyor. Bende bu merak oluÅŸmadan önce Rize'de iki üç tarihi fotoÄŸrafa rastlardınız. Ya ÅŸimdi? Bütün mekanlarda kamu kurumlarında Rize tarihi ve geç­miÅŸi ile gözler önüne seriliyor. Ortaya bir damlacık bir ÅŸey koymayan bazı insanlar biz ürettikçe bizi tüketmeye çalışıyor. Yıl boyunca sayısız öğrencinin tezine yardımcı olduysam, Rize ile ilgili çalışmaya imza attıysam bu bana yeter. Ä°limizin tarihini yarınlara taşımak için mücadele verelim diyor. Hakkımız olmayan iÅŸlerle prim yapmak yerine bizler bir ÅŸeyler katalım. Ça­baları çoÄŸaltalım. 

Gerek kitap ve gerekse diğer çalışmalarınızla ilgili yakında bir etkinliğiniz var mı?

Rize Basından tanınan AÄŸabeylerim Selahattin Bakır ve Recep Ali Aksoylu 27.02.2010 Cumartesi Günü 11.00-16.00 saatleri arasında Ä°stanbul Kartal?da faaliyet gösteren Seda Turizmin  Merkez Ofisinde ?Bütün yönleriyle Rize Spor Tarihi? isimli kitabıma imza günü düzenliyorlar. Ä°mza Gününe ve Rize Dernekler Federasyonu ta­rafından 4?7 Mart 2010 tarihleri arasında Anka­ra'da Atatürk Kültür Merkezi'nde düzenlenecek olan Rize Günleri Fuarı'nda yer alacak olan "KurtuluÅŸtan Cum­huriyete Rize" isimli belgesel fotoÄŸraf sergime il­gilileri bekliyorum