Baba Reis Ekrem Orhon BÜYÜK DÜŞÜNurdu

Follow @dusuncemektebi2

Fatih Sultan Kar

 

Yerim Rize?dir benim / Rize?dir tek kederim

Her şeyimle Rize?yim / Rize?siz ne ederim

 

 

 

Baba Reis Ekrem Orhon?un fotoğraflarına göz gezdirirken Rize Belediyesi Başkanlık makam masasının önünde bir döviz dikkat çekiyordu. Dövizde ?Büyük düşün? büyük harflerle yazıyordu. O büyük düşünen bir insandı. İnsanlara faydalı olacak sözleri dövizlere yazar, makamına ve belediyenin çeşitli yerlerine  asar, insanları doğruya güzele ulaştırmanın yollarını arardı.

Rize sevgisini,  insanlara aşılamak için Rize Belediyesi otobüs biletlerinin arka yüzüne  ?Bu gün Rize Senden, Rize için elinden geleni yapmanı ister? sözünü yazdırması onun memleket sevgisinin büyüklüğünün bir örneğidir.  

Londra?da bin, Rize?de Çay iç-Singapur?da in

Onun hayalleri, hedefleri büyüktü. Onun bir hayalini 1973 yılında Milliyet Gazetesi Yazarı Hasan Pulur, biraz da ?Bu; hayalin ötesinde, olsa olsa laz fıkrası olur,? düşüncesiyle gazetesindeki köşesinde kaleme almıştı : Londra?da bin, Rize?de Çay iç-Singapur?da in... Londra?dan gelecek olan yolcu, Rize?de denizin ortasına yapılacak olan havaalanında soluklanıp çayını içecek veya birkaç gün Rize?de konaklayıp yaylaları gezecek ve Singapur?a vs yoluna devam edecekti. Ta o yıllarda bir yandan şehrin imarı ile geceli gündüzlü uğraşıyor, bir yandan da Rize?de denizin ortasına havaalanı yapmayı hedefliyordu.

 

Rize?de kıtlık, onun yüreğinde genişlik vardı

1911?de Rize, Derepazarı, Bürücek Köyü?nde doğan Baba Reis Ekrem Orhon, İlk tahsilini, orta birinci sınıfı Rize?de okuduktan sonra, Rize?de hayatın öylesine zor olduğu bir ortamda tek başına, ve çocuk sayılabilecek yaşına aldırmadan İstanbul?a geliyor, eğitimini İstanbul?da sürdürmeye karar veriyordu.  Galatasaray ve İstanbul Lisesi?nin ardından Robert Kolej?e giden Baba Reis Kararını veriyordu  : Tepeden bakınca aşağıda deniz görünüyor. Burası Rize?ye benziyor, ben burada okuyacağım?. Ve İstanbul?da babadan aileden uzakta okula kaydını kendisi yaptırıyordu. Dokuz yıl süren Robert Koleji günlerinde babasının kendisine gönderdiği parayı, ihtişama, gençlik heveslerine kapılmadan, sadece eğitimi uğruma kullanıyordu.

 

Rize camilerine mektup yazarak dua istedi

Ekrem Orhon manevi duyguları güçlü bir insandı. Rize Belediye Başkanlığı öncesi amansız bir hastalığa yakalanıyor, tedavisi için İngiltere?ye gidiyordu. Tıbbin çaresiz kaldığı bir sırada, o umudunu kesmemiş ve Rize Camilerine mektup yazarak dua istemiştir.

 

Bana nasihati : Atatürk kulağına küpe olsun

1967 yılında evlenen Kızı Çayhan?ın nikahını, kendisi kıyıyordu. Kızına nikah hediyesi olarak Atatürk altınları takıyordu. Bilezik ve yüzük taktıktan sonra kulağına küpeleri takıyor ve salondakilerin de duyacağı bir ses tonu ile kızına sesleniyordu : Atatürk hep kulağına küpe olsun.

 

Onun bizlere en güzel armağanı kızı Çayhan Ablam (Çayhan Orhon Dervişoğlu), her yıl ayrı bir heyecanla babasının mezarına koşuyor. O Rize deyimi ile tam bir ?babasının kizi?. Ölümünün ardından kaleme aldığı ?Son Mektup? isimli yazısında babasını ve Rize?lilerin Ekrem Orhon sevgisini şöyle anlatıyor  : ?1971 yazında, bir elimde, henüz iki yaşını doldurmamış olan Yonca, bir kolumda da yirmi günlük Yeşim ile beni Rize'ye koşturan yine sizin sevgi ve özleminizdi babacığım.

 

Babacığım şimdi sizin ruhunuz var Rize'de

Artık yoksunuz... Vapurdan, uçaktan, otobüsten inip koşarak sımsıkı sarılacağım, başım göğsünde kalacağım babam yok, yavrularının çok sevgili Ekrem dedeleri yok artık. Ancak, babacığım şimdi sizin ruhunuz var Rize'de, havasında, denizinde... dağında... tepesinde.. Ve de sizi "Rize'nin babası, Rize'nin mimarı, Baba Reis diye yad eden, sizi çok seven, daima saygı ile, rahmetle anan ve sizin yokluğunuzu bize hissettirmemeğe çalışan çok değerli hemşerilerimiz var Rize'de.

 

Rize'nin her ayrı köşesi, sizin evlatlarınız gibiydi

O nasıl bir duygudur ki, bütün Rize'yi, Rize'lileri, sizin vefatınız haberi üzerine, ellerindeki işlerini yarım bıraktırarak, dükkanlarının kepenklerini açık unutturup, tek bir yürek olup sizi karşılamak için Trabzon, Erzurum yollarına düşüren... İnsanı iliklerine kadar ıslatan yağmura rağmen köylüsü kentlisiyle tüm Rize'lileri, sizi son yolculuğunuza uğurlamak için şehir merkezine, çarşıya koşturan... Sizi Erzurum'dan getiren konvoyu, cenaze töreninizdeki mahşeri kalabalığı yaşayanlar gördü, duyanlar tasavvur edemedi babacığım...Rize'nin her bir mahallesi, her ayrı köşesi, tepesi, dağı sizin evlatlarınız gibiydi size .Rize'liler tek bir ağız olup "Babamızı kaleye yatıracağız ki O, çok sevdiği tepeden, çok sevdiği  Rize'yi, Rize'sini ebediyen seyretsin" dediler. Senelerce Rize'yi imar etmek için çalışırken Rizelinin gönlünde de ne muhteşem bir sevgi ve muhabbet bağı oluşturmuşsunuz?.

 

Tapuda Kaydı Olmayan Reis

1936?da Amerika?da Iliinois Üniversitesi?nde Masterını Yol-Köprü-Tünel konusu üzerine yaptı ve İnşaat Yüksek Mühendisi oldu.  Yüksek Lisans tezinin konusu da aynı zamanda ideali olan Rize ?İspir- Erzurum (Ovit) yoluydu.

 

Rizelilerin Sevgili Babası küçüklüğünde çocuk felci geçirmiş, vücudunun sol tarafı tam gelişememişti, bundan dolayı ayağı da aksardı. Bu özrüne rağmen 1937-1944 yılları arasında tam 4 kez askerlik yaptı.1963 yılında ?Artık Rize için Çalışacağım? diyerek seçimlere katıldı ve 1963?ten, vefat ettiği 1983?e kadar toplam 13 yıl Belediye Başkanlığı yaptı. O zamanın Cumhurbaşkanı, Başbakanı ve ABD Ankara Büyükelçisi, Ekrem Orhon?un çok zor şartlar altında yürüttüğü çalışmalarını görmek için bizim şehrimizi, Rize?yi ziyaret etmişlerdir.  Reis, Rize?yi yeniden inşa etmiş, Rizeliler?in refah, eğitim ve mutluluğu için çok hizmet etmiştir.

 

 

1983?te vefat haberini alan Danışma Meclis Üyesi Kazım Öztürk TBMM?de Ekrem Orhon için: ?Tapuda Kaydı Olmayan Reis? başlıklı bir konuşma yapmıştır. 

 

Baba Reis Ekrem Orhon?u saygı ile anarken, bir şiirimle yazıma son veriyorum

 

Rizeli?nin gönlünde, yüreğinde yerin var

Rize?nin her yanında ölümsüz eserin var

Büyük düşünüyoruz, yeşil Rize?miz için

Kale?den bize bakan Baba Zihni Derin var