Doğu Karadeniz Tehdit altında?

Tema Vakfı Rize Şube Başkanı Nevzat ÖZER 22 Mayıs Dünya Biyoçeşitlilik Günü nedeniyle yaptığı açıklamada ; zengin biyolojik çeşitliliğe sahip olan Karadeniz vadileri üzerinde 62 adet HES projesi yapılmak istenmesi ve inşasına başlanan dört projenin daha şimdiden yarattığı tahribatla bölgeyi nelerin beklediğini açıkça görmekteyiz. Ormanların, yeşilin yerini kızıl kumlara dönüştürmek isteyen zihniyetlerin karşısında olacaklarını belirten Özer; ?İngiltere?den, Hollanda?dan, onlarca Avrupa ülkesinden daha fazla bitki türüne sahip bir bölgede son derece riskli enerji projeleri için ÇED Raporu bile istenmemesini anlamak mümkün değildir?

Türkiye, dünyanın çok az yerinde rastlanır bir ekosistem çeÅŸitliliÄŸine ve gıda ile tarım için önemli genetik çeÅŸitliliÄŸe sahip olduÄŸunu ve Avrupa kıtasının tümünde bulunan bitki türlerinin sayısı yaklaşık 12.000 iken, sadece Türkiye? de saptanmış bitki türü sayısı 9.000? olduÄŸunu belirten ÖZER; ? Bunun yaklaşık % 33?ü yani 3.000 civarındaki kısmı ülkemize özgü endemik türlerdir. (Endemik tür : Belli bir bölgeye özgü baÅŸka hiçbir yerde bulunmayan türdür.). Bu rakam Avrupa Kıtası?nın tümünde 2500?dür.  Bu istisnai derecede yüksek endemiklik düzeyi, Türkiye?ye bu türlerin, özellikle de dünyanın büyük bölümünün bağımlı olduÄŸu tahılların türetildiÄŸi yabani türlerin korunması, tehlike altına girmemesi veya yok olmaması konusunda daha da büyük bir sorumluluk yüklemektedir. Zira günümüzde 15 bitki türü, dünya nüfusunun %90?ını

beslemektedir. Ve sadece buğday, pirinç ve mısır dünya tahıl üretiminin 2/3?ünü oluşturmaktadır.

Pek Çok Bitki ve Hayvan Türünün Yabani Ataları Türkiye?de Doğal Olarak Yetişir

 ?Anadolu kendi başına ayrı bir kıta deÄŸildir. Ancak, sanki ayrı bir kıtaymış gibi, büyük bir kıtanın sahip olabileceÄŸi tüm biyolojik çeÅŸitlilik özelliklerine sahiptir. Üç ayrı kıtanın kavuÅŸma ve geçiÅŸ noktasında bulunan Anadolu, geçmiÅŸteki farklı Jeolojik Devirler boyunca, kendisini çevreleyen üç kıtada yaÅŸayan çok çeÅŸitli canlı türleri için, kötü çaÄŸlarda ?sığınak?, iyi çaÄŸlarda da ?dağınak? görevini üstlenmiÅŸtir. Bu nedenle Anadolu, hem tür çeÅŸitliliÄŸi hem de genetik çeÅŸitlilik bakımından oldukça zengin bir konumda bulunmaktadır.

 DoÄŸu Karadeniz Bölgesi Hidroelektrik santrallerinin tehdidi altında

  DoÄŸu Karadeniz Bölgesi Türkiye?nin doÄŸa koruma açısından en önemli bölgelerinden birisidir. Kıyı çizgisinden baÅŸlayan daÄŸlar kısa bir mesafede Kaçkar zirvesinde 3930 m. ye kadar çıkar. Ayrıca bölgede 2500 m. nin üzerinde çok sayıda zirve bulunmaktadır. Derin vadilerdeki çok sayıda akarsu ve mevsimsel dere ÅŸelaleler yaparak denize ulaÅŸmaktadır.

Dağların, derin vadilerin yarattığı çok geniş çeşitlilik gösteren iklim şartları çok özel ve farklı habitatlar oluşturmuştur. Doğal yaşlı ormanlar, ormangülü çalılıkları, alpin çayırlıklar, sarp kayalıklar ile göl ve akarsu kenarlarında sayısız ekosistemlere sahiptir.

Bölgede 450?si Türkiye genelinde nadir 2500 bitki türünün varlığı saptanmıştır.

Bölge faunası çok önemli hayvan türlerini içermektedir. Bozayı, çengel boynuzlu dağ keçisi karaca, geyik, Kafkas Ur Kekliği, Hopa Engereği, çeşitli alabalık türlerinin yanı sıra Deniz Alası, Kafkas Arısı gibi ekonomik önemi çok büyük olan türler, çok sayıda kelebek taksonu yaşamanı bu bölgede sürdürmektedir.

Bütün bu özellikleriyle dünyada korumada öncelikli 200 ekolojik alandan biri olarak gösterilmiÅŸtir. Bölgeye bu özelliÄŸi kazandıran ise; binlerce bitki türüne ve yaban hayatına ev sahipliÄŸi yapan  Fırtına, Senoz, HemÅŸin,  Ä°kizdere, ÇaÄŸlayan gibi derin vadilerdir.

Zengin biyolojik çeÅŸitliliÄŸe sahip bu vadiler ne yazık ki hidroelektrik santralleri  tehdidi altındadır.  Sadece Rize?de 62 adet HES projesi gündemdedir. Girilmedik vadi,  kullanılmadık dere bırakılmamaktadır. Akarsular daÄŸlardan sahile kadar birbirini izleyen iletim hattı (tünel) -santral ÅŸeklinde kullanılmak istenmektedir. Dere yatakları susuz bırakılmaktadır. Ekosistemlerin temel unsuru olan su dere yataklarından uzaklaÅŸtırılmaktadır.

İnşaat çalışmaları başlayan 4 HES Projesi, daha şimdiden yarattığı tahribatla bölgeyi nelerin beklediğini göstermektedir.

Çevre Etki DeÄŸerlendirmesi ÇED YönetmeliÄŸinde yapılan deÄŸiÅŸiklikle 50 megawattan küçük santrallere ÇED Raporu alınması zorunluluÄŸunu kaldıran kararı  Senoz, Fırtına, ÇaÄŸlayan, Ä°kizdere  ve benzeri konumdaki mikro ekosistemler için tehdit oluÅŸturmaktadır.

İngiltere?den, Hollanda?dan, onlarca Avrupa ülkesinden daha fazla bitki türüne sahip bir bölgede son derece riskli enerji projeleri için ÇED Raporu bile istenmemesini anlamak mümkün değildir.

D.Karadeniz Dereleri ve içinde bulunduğu alan korunmadığı taktirde;